Breytingatillaga #62

Við 96. grein. Sjálfstæði dómstóla

Flytjendur:
  • Þorvaldur Gylfason
  • Gísli Tryggvason
BreytingartillagaÁkvæði eftir breytinguÁkvæði í frumvarpsdrögum

Orðið "venju eða" í 96. gr. falli brott

Sjálfstæði dómstóla skal tryggt með lögum. Dómstólum verða ekki falin störf sem samkvæmt eðli sínu heyra undir aðra valdþætti ríkisins.

Sjálfstæði dómstóla skal tryggt með lögum. Dómstólum verða ekki falin störf sem samkvæmt venju eða eðli sínu heyra undir aðra valdþætti ríkisins.

Skýringar:

Flutninsmaður hefur rökstutt það á ráðsfundum að ekki eigi að stjórnarskrárbinda venju, sem flutningsmaður telur ósið, að fela dómstólum - einkum Hæstarétti - með lögum eða öðrum hætti að skipa oddamenn eða aðra fulltrúa sérstakar í úrlausnarstofnanir eða varanlegar. Haldist orðið "venja" inni er ætt við að sá ósiður, sem er alltof algengur eins og yfirferð yfir gildandi lög sýnir, ríki áfram, festist í sessi og færist jafnvel í aukana.

 

Sem dæmi um slík lagaákvæði má nefna 2. málslið 2. mgr. 7. gr. laga nr. 21/1992 um Lánasjóð íslenskra námsmanna með síðari breytingum en samkvæmt því ákvæði tilnefnir Hæstiréttur einn mann í nefnd til að ákveða hvernig vísitölur samkvæmt nýjum breyttum grundvelli skulu tengdar eldri vísitölum. Annað dæmi má finna í 2. málslið 1. mgr. 5. gr. laga nr. 95/2000 um fæðingar- og foreldraorlof með síðari breytingum en samkvæmt því ákvæði tilnefnir Hæstiréttur tvo í úrskurðarnefnd fæðingar- og foreldraorlofsmála.

 

Þessi hlutverk eru stjórnarathafnir og samrýmast að mati flutningsmanns ekki sjálfstæði dómstóla og síst Hæstaréttar sem æðsta dómstóls ríkisins, sbr. 98. gr. frumvarps þessa. Sé þörf á floksspólitískt óháðri skipun oddamanna eða annarra fulltrúa í fastar eða sérstakar úrlausnarstofnanir er m.a. unnt að fela slíka skipun forseta Íslands eða forseta Alþingis sem samkvæmt frumvarpi þessu á að hafa stuðning 2/3 alþingismanna og væri eðlilegra að tilnefndi óháða aðila í þingræðisskipulagi eins og okkar.